Auvergne, tussen vlakte en vulkaan
Er bestaat geen gezonder bestemming dan de Auvergne in pandemische tijden. Na maanden van verplichte lockdown krijgen we zelfs vlinders in de buik. En dat is écht wel héél lang geleden!
In opperbeste stemming sturen we de motor over zoveel mogelijk ‘groene’ wegen door het vulkaanlandschap. Weer of geen weer, in het Rijk der Vrijheid smaakt zelfs het hemelwater (kortstondig) zoet!
Ingeslapen vulkanen
Water en vuur, weliswaar geblust, daarvoor zit je in de Auvergne op de eerste rij. In een nog niet eens zo ver verleden, op de geologische klok dan toch, spuwden tientallen vulkanen op een rij het vloeibare inwendige van de aarde uit. Een schoolvoorbeeld van hoe geotektonische krachten het uitzicht van de aarde hebben bepaald. En dat nog steeds doen. Geen paniek, de ingeslapen vulkanen van de Chaîne des Puys hebben de jongste 6.000 jaar niet meer van zich laten horen! Een open natuurmuseum dat je nergens ter wereld zo compact en gevarieerd kan vinden dan hier, in het noorden van het Centraal Massief.
De Chaîne des Puys is een langgerekte vulkaanketen in het noorden van het Centraal Massief.
Behoort het langgerekte vulkaanveld van de Monts Dômes tot de jongste in zijn soort, dan is dat van de zuidelijker gelegen Monts Dore, net als het desolate basaltplateau van de Cézallier, van een veel oudere leeftijd. Lavakoepels (dômes), slakkenkegels (cônes) en explosiekraters (maars) bij de vleet in het Parc Naturel Régional des Volcans d’Auvergne. Frankrijks grootste regionale natuurpark blijkt ook het oudste van Europa te zijn. Superlatieven waarvoor we graag bepakt en bezakt van hier naar daar rijden. Zelfs onder een bezwaard wolkendek.
Het Parc Naturel Régional des Volcans d’Auvergne is het grootste regionale natuurpark van Frankrijk.
Iconische vulkaankegel
Eyecatcher is en blijft natuurlijk de Puy-de-Dôme. De iconische vulkaankegel is voor eeuwig en altijd verbonden met de heroïsche hoogdagen uit de Tour de France. Hier verloor Eddy Merckx zijn 6de Tourzege, precies op de dag wanneer Lucien Van Impe de etappe won. Fietsen naar de top van 1.465 m mag (helaas?) niet meer.
De iconische vulkaankegel van de Puy-de-Dôme vormt een baken in het landschap.
We nemen dan maar het gerieflijke toeristentreintje naar boven. Samen met een zwerm paragliders genieten we er van een hemels uitzicht over de Chaîne des Puys en de Limagne-vlakte. Zowel de vulkaanketen als de parallel lopende breuklijn (Faille de Limagne) prijken sinds de zomer van 2018 op de Unesco-lijst.
Met het treintje staan we zo boven op de top van de Puy-de-Dôme.
Clermont-Ferrand en Michelin, een hechte band
Veel van die toeristen vinden even gemakkelijk de weg naar Clermont-Ferrand. De hoofdstad van de Auvergne ligt op een (vulkanische) steenworp van de Puy-de-Dôme. Met de nodige haast maar zonder veel moeite laveren we de zware boxer door het stadsverkeer. We worden immers verwacht voor het Avontuur Michelin.
Clermont-Ferrand, hoofdstad van de Auvergne.
Dat Clermont-Ferrand en Michelin een bijzondere band hebben, weten we al lang. Toch kijken we ruim twee uur onze ogen uit in het interactieve museum. Bibendum, de mascotte die we bij ons gemakshalve het Michelin-mannetje noemen, knikt instemmend als hij op de parking het setje Road 5 GT op onze BMW ziet liggen …
Clermont-Ferrand en Michelin hebben een speciale band.
Donkere lavasteen
Die Michelins blijven het overigens uitstekend doen als we in Volvic finaal de hemel op ons hoofd krijgen. We hadden nu eenmaal beter moeten weten. De Auvergne is niet voor niks de watertoren van Frankrijk. Regenwater wordt uiteindelijk mineraalwater. Van de beste soort zelfs in Volvic. Toch bestellen we er een wit wijntje op een overdekt terras. Zo hebben we tenminste wat zon in ons glas. Het kloeke kasteel van Tournoël en het metershoge Maria-beeld, beide hoog boven het stadje, bezoeken we later in de week wel nog eens.
Notre Dame de la Garde waakt over Volvic.
Ook in Besse-et-Saint-Anastaise zijn heel wat gebouwen in donkere lavasteen opgetrokken. Logisch, want net zoals Volvic ligt het plaatsje op een oude lavastroom. Het stadje boerde goed in de middeleeuwen. We merken het alleszins aan het fraai bewaarde erfgoed. Centraal gelegen, tussen het massief van de Monts Dore en dat van de Cézallier, zit je in “la petite cité de caractère” gebeiteld om het mooiste van de Auvergne te verkennen.
Het karakterstadje Besse-et-Saint-Anastaise ligt net als Volvic op een oude lavastroom.
De Cézallier, Mongolië in het klein
Twee vliegen in één klap dus. Verrassend vlot snijdt de BMW door het landschap. Dat is zonder meer van een pakkende schoonheid. De eindeloze hoogvlakte van de Cézallier zet mens en machine als een nietig stipje in het enige juiste perspectief. Die uitgestrekte grasvlakte, met enkel wat zachte welvingen aan de horizon, doet ons eerder denken aan de Mongoolse steppe dan aan een stratovulkaan die miljoenen jaren geleden de hel uitbraakte.
De eindeloze hoogvlakte van de Cézallier zet mens en natuur in het juiste perspectief.
De tand des tijds en met name de gletsjers van de laatste Ijstijd hebben het reliëf nagenoeg gladgeschuurd. Zompige veengronden en een veelvoud aan plassen en meertjes zijn de stille getuigen in een vergezicht waar amper een ziel te bespeuren valt. Het perfecte decor voor een foto met de motor dus. Eenzaamheid kan best bekoorlijk zijn!
Op weg naar Vassivière, een bekend pelgrimsoord net ten zuiden van het skigebied Super Besse.
Puy de Sancy, het dak van de Auvergne
In tegenstelling tot de Cézallier vangt het massief van de Monts Dore heel wat meer volk. Wellness en wintersport gaan hand in hand in bekende kuurstadjes als Le Mont-Dore en La Bourboule. In de Auvergne komt het water niet alleen uit de hemel maar ook uit de grond! Toch kijken we reikhalzend uit naar de Puy de Sancy. Die vormt met zijn 1.886 m hoogte het dak van de Auvergne. De vulkaan, of wat er van overblijft, is meteen ook het hoogste punt van het Centraal Massief.
De Roc de Courlande domineert het plaatsje Chastreix.
Helaas moeten we de gondel van Le Mont-Dore werkloos aan de kabel laten hangen. Het mistige beeld van de webcam op de top van de Puy de Sancy zegt genoeg. Elk nadeel heeft ook zijn voordeel, fluistert de Beierse groottoerist ons in de oren. Zo hebben we alle tijd om rustig toerend van zijn gezelschap te genieten. Dat doen we meteen als we langs de oevers van het mysterieuze Lac du Guéry rijden. Aan het uiteinde werpen we een blik op de bekende tweelingrotsen Tuilière & Sanadoire. Een stukje Schotland in de Auvergne, zo denken we luidop onder onze helm.
Vulkanisme en gletsjerwerking hebben de tweelingrotsen Tuilière & Sanadoire hun bekende vorm gegeven. Beide rotspieken zijn de resten van de oorspronkelijke vulkaankoepels.
Vallée de Chaudefour, onbekend maar wel bemind
Een klein uurtje bochten ‘pikken’ leidt naar een heel ander, haast Alpijns landschap. Het gletsjerdal van Chaudefour is ons totaal onbekend. Maar daarom niet minder mooi. Vuur en water, zeg maar vulkanen en gletsjers, hebben een prima job gedaan. Het huidige natuurreservaat is met zijn kletterende watervallen, steile rotsen en scherpe kammen een waar paradijs. Ook hier hebben we het landschap weerom voor ons alleen.
In de Auvergne kan je lekker en goedkoop eten.
Via de D996 komen we langzaam maar zeker in de bewoonde wereld. Toeristische hotspots als Chambon-sur-Lac, Murol en Saint-Nectaire gooien zich met hun troeven onder onze wielen. En ook vóór onze lens. Een vulkanisch bergmeer, een kloeke ridderburcht en een beschermde boerenkaas, daarmee hebben we het kruim van de Auvergne gehad. En dat in een kwartiertje rijden!
Château de Murol, een topper die je zeker moet gezien hebben in de Auvergne.
De vlakte van de Limagne
Châtel-Guyon is niet alleen een Belle Époque-kuuroord met alles erop en eraan, het is ook de perfecte uitvalsbasis om de vruchtbare vlakte van de Limagne, ooit een uitgestrekt meer (lacus magnus), te verkennen. Onder het slapend maar alziend oog van Vulcanus geven we de motor volop carte blanche. Nu ja, dat is misschien wat veel gezegd. In Riom, niet voor niks de historische hoofdstad van de Auvergne, zijn we al gauw enkele uren zoet.
Riom was de bestuurlijke hoofdstad in de middeleeuwen. Dat bracht de nodige welvaart met zich mee. Mijnheer en mevrouw Guymoneau van het gelijknamige Hôtel zullen dat zeker beamen!
Hetzelfde geldt, hoe kan het ook anders, in het pralinedorp (!) Aigueperse. Vanop de iets verder gelegen Butte de Montpensier drukken we in één panoramische blik de vlakte en de vulkanen aan de borst. Van de middeleeuwse burcht met dubbele weergang is geen enkel spoor meer over. Ook de geurige amandelbomen op de heuvelflanken zijn niet meer. De patissiers van Aigueperse konden de zoete noten nochtans goed gebruiken in hun taarten en pralines.
Pralines van Aigueperse, een lekkernij!
De leerlooiers van Maringues
Pralines maken zit er niet direct in in Maringues. Het dorp aan de Morge, een zijriviertje van de Allier, heeft alles te danken aan zijn leerlooiers. Nog tot in de 19de eeuw was één op de drie inwoners werkzaam in het looien van dierenhuiden. Aan koeien geen gebrek in de buurt. Anders kocht men die wel op de markt van Montferrand. Dit laatste vormde met zijn buur het latere Clermont-Ferrand. We kunnen dan ook niet weerstaan aan een korte wandeling langs de Morge met haar talloze leerlooierijen. Tal van panden en vakwerkhuizen herinneren in het gerestaureerde dorpscentrum aan de vervlogen voorspoed van weleer.
Maringues heeft alles te danken aan zijn leerlooiers.
Moe maar voldaan zit ons weekje Auvergne er veel te snel op. Of toch niet helemaal, want met meer dan 700 km onder de wielen zijn we nog niet direct thuis. Maar kijk, daar zit de zon al mee aan het ontbijt. Ook wij zeggen voortaan “oui à l’Auvergne!”
Wij waren helemaal in de wolken van de Auvergne!
Praktische informatie
Reisinfo
Niet alleen de 80 (!) uitgedoofde vulkanen van de Chaîne des Puys behoren tot het Unesco-erfgoed. Ook het ermee parallel lopende slenkgebied van de Limagne (Faille de Limagne) staat sinds de zomer van 2018 op de lijst. Samen met de iets zuidelijker gelegen Monts Dore behoren de Monts Dômes, want zo heten de ingeslapen vuurbergen nabij Clermont-Ferrand, tot het grote Parc Naturel Régional des Volcans d’Auvergne.
Webinfo